Jedan od najvećih umova sa ovih prostora Mihajlo Pupin, naučnik je kojem današnji, moderni svijet duguje mnogo, naročito kada je u pitanju telefonija. Zahvaljujući upravo pupinovim kalemovima, odnosno Pupinovim pronalascima, svijet je imao priliku da koristi, između ostalog, i blagodeti međugradskog i međunarodnog telefonskog saobraćaja. Ali, i pored urođenog talenta i dara za prirodne nauke, možda ne bi uspio da ostvari sve svoje genijalne ideje da nije imao podršku onih koji su u njemu prepoznali čovjeka budućnosti. Prvu stipendiju je dobio već u srednjoj školi koju je pohađao u Pančevu, zahvaljujući zalaganju prote Živkovića, koji je u ovom mladom čovjeku vidio potencijal koji će se kasnije razviti do vizionara i čovjeka čije ime će istorija pamtiti. Čak i nakon što je otišao iz Pančeva u Prag, nastavio je svoje školovanje upravo zahvaljujući stipendiji koju je primao iz Pančeva. Nedugo zatim, 1874. godine, ipak odlazi u Ameriku, gdje pet godina uči jezike, te nakon toga upisuje studije na Kolumbija koledžu u Njujorku. I ovaj koledž ga zbog primjernosti oslobađa plaćanja školarine, a kada se vrati u Evropu nakon završenih studija u Americi 1883. godine, ponovo zahvaljujući stipendiji za studije matematike i fizike nastavlja školovanje na Univerzitetu Kembridž u Velikoj Britaniji. Doktorat je odbranio u Berlinu 1889. godine i to iz oblasti fizičke hemije.
U svojoj autobiografiji „Od pašnjaka do naučenjaka“, istinitoj priči o pastiru koji je postao jedan od preteča ere telekomunikacija, Pupin spominje trenutak kada iz pisma doznaje da je dobio stipendiju: „Dohodak od ovog zaveštanja daće se kao štipendija jednom đaku koji je svršio Kolumbiju, da bi mu se pomoglo da uči eksperimentalnu fiziku. Ta štipendija zvaće se ’Zavlada Džona Tindala’, a iznosi preko pet stotina dolara godišnje. Međutim, on i Rud, profesor fizike na Kolumbiji, misle da sam ja najzgodniji kandidat za tu štipendiju. Ovako neočekivane stvari dešavaju se retko, a kada se dese, nose sobom veru: da ipak ima onoga što se zove sreća.“
Pupin je iza sebe ostavio 34 patenta i svijetu je darovao važne radove i pronalaske. Pored toga, pamteći podršku koju je tokom života dobijao od drugih, oformio je fond čija su se sredstva koristila za pomaganje školovanja, a stipendije su dodjeljivane jednom godišnje na praznik Svetog Save. Takođe, osnovao je „Fond Mihajla Pupina“, koji je dodijelio Srpskom privrednom društvu za školovanje omladine i za nagrade za „vanredne uspehe u poljoprivredi“, kao i u Idvoru, svom rodnom mjestu, za nagrađivanje učenika i pomoć crkvenoj opštini. Zahvaljujući Pupinovim donacijama, Idvor je dobio čitaonicu, stipendirala se omladina za školovanje u oblasti poljoprivrede, a finansirala se i elektrifikacija i izgradnja vodovoda. Osnovao je i zadužbinu pri Narodnom muzeju u Beogradu, u čiju je imovinu uložio milion dinara. Pored zadužbina i fondova, Pupin je bio veoma aktivan i u organizovanju i sakupljanju humanitarne pomoći u Prvom svjetskom ratu, čak je i ličnim sredstvima garantovao isporuke hrane Srbiji, bio je i na čelu Komiteta za pomoć žrtvama rata, kao i aktivan u osnivanju društva za pomoć djeci koje je nabavljalo lijekove i odjeću i nalazilo domove za ratnu siročad.
Iz ovog primjera života jednog velikog uma, jasno je koliko je važan oslonac i podrška na putu mladog čovjeka da ostvari svoj puni potencijal, ali i kako bi sutra taj isti čovjek učinio ovaj svijet boljim mjestom, činivši za druge ono što su drugi činili za njega. Istorija pamti mecene i dobročinitelje, bez kojih mnoga umjetnička djela i naučna otkrića ne bi postojala. Danas, u moderno doba, tu su kompanije i organizacije koje, između ostalih, preuzimaju na sebe ovaj plemenit posao podrške talentima na njihovom putu ka budućnosti, za dobrobit tih mladih ljudi, ali i čitavog društva.
U BiH, jedan od takvih primjera je m:tel, koji pored mnogobrojnih društveno odgovornih projekata, već sedmu godinu zaredom, dodjeljuje stipendije najboljim studentima elektrotehnike i informacijskih tehnologija. Upravo je mjesec novembar 2016, mjesec u kojem se najbolji studenti u BiH mogu prijaviti na ovaj konkurs, te dobiti svu podršku ove kompanije na svom putu ka cilju. Ko zna, možda u budućnosti jedan od njih zaduži čitavo čovječanstvo, upravo poput Pupina.
Autor: minimagazin.info